Heemkundekring Myerle, Mierlo.

Jacobus Fidelis Kloeg, Pastoor van Mierlo 1986-2018

De kerk is het middel, geluk voor de mensen is het doel

Een pastoor bewerkt eenheid (in verscheidenheid) onder de mensen. Met een minimum aan structuren maar een maximum aan vitaliteit. De kerk als instituut en gebouw heeft een dienende taak ten opzichte van de geloofsgemeenschap.
Als de kerk niet dient, dient ze tot niets.
Jacques Kloeg

Uw dienaar t’ aller stondt

Wat vooraf ging

Op maandag 9 juli 1945 werd in het gezin van Herman Kloeg en Cornelia Kloeg-Vermeer een tweede zoon geboren. Hij kreeg de doopnamen Jacobus (hij die zal beschermen) en Fidelis (trouw, betrouwbaar, gelovig). Of zijn ouders bij de keuze van deze namen zijn toekomstige roeping en beroep al bedacht hebben weten we niet, maar zijn doopnamen zijn wel erg toepasselijk. In eerste instantie leek Jacques niet de richting van het priesterschap op te gaan. Hij was een zachtaardige jongen met zeker een maatschappelijke belangstelling. Toch ging zijn opleiding een andere kant op. Na de middelbare school begon hij aan de opleiding scheikunde aan de HTS. Nadat hij het diploma daarvan had behaald, was Jacques Kloeg zeven jaar werkzaam bij DMV- Campina in Veghel als chemicus. Naar verluidt heeft hij toen een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het product 'klop-klop', wat een zeer populaire slagroom vervanger is geweest. Hij voelde zich in deze technische wereld en dit beroep niet helemaal thuis. Hij had een roeping, hij wilde liever priester worden en het onderwijs in. Jacques voltooide zijn studie theologie, waarbij hij gecoacht werd door bisschop Jan Bluyssen. Na vijf jaar catecheseles en maatschappijleer gegeven te hebben in Veldhoven, ging hij als stagiaire naar de parochie Onze Lieve Vrouwe Tenhemelopneming in Reusel. Hier werd hij opgeleid bij pastoor Schakenraad. Zowel bisschop Bluyssen als pastoor Schakenraad hebben een zichtbare invloed gehad op de manier waarop Jacques het priesterschap invulde. In Reusel werd hij op 29 mei 1982 door mgr. J. Bluyssen op 36-jarige leeftijd tot priester gewijd. Hij bleef nog 4 jaar als kapelaan in Reusel.

Pastoor van Mierlo

In 1986 werd hij door mgr. J. ter Schure benoemd tot pastoor van de Heilige Lucia parochie te Mierlo, als opvolger van pastoor Vosters. Hij werd op 29 juni geïnstalleerd. Hij bleef pastoor zolang het hem gegeven was. Op meerdere momenten heeft hij gedacht dat hij zou moeten stoppen, maar toch steeds koos hij voor doorgaan. Hij wilde zijn parochie en zijn parochianen niet alleen laten. Daarnaast had hij zich een nevendoel gesteld. Hij wilde graag de langst dienende pastoor in deze H. Luciakerk van Mierlo worden. Hiervoor moest hij pastoor Theodorus van Lierop 'verslaan'. Pastoor van Lierop was pastoor van Mierlo van april 1929 tot februari 1961, dat was bijna 32 jaar. Uiteindelijk is pastoor Kloeg in deze missie geslaagd. In juni 2018 maakte hij zijn 32 jaar vol, deze taak was volbracht.
Behalve pastoor van Mierlo was Jacques van 1 mei 1994 tot 1 februari 2009 deken van het dekenaat Geldrop. Hij was in verschillende parochies in de omgeving waarnemend pastoor (administrator) gedurende enige tijd. Onder andere in de St. Lucia parochie van Mierlo-Hout en verschillende parochies in Geldrop, Breugel en Deurne.

Dat er een warme band was tussen de Mierlonaren en de pastoor blijkt uit de vele goede contacten die er waren tussen Jacques KLoeg en de inwoners en verenigingen in Mierlo. Nooit zou iemand tevergeefs een beroep op hem doen. Veel parochianen stelden zich beschikbaar als vrijwilliger ter ondersteuning van de pastoor. Menig acoliet of misdienaar heeft aan de altaar tafel wat spetters water opgevangen als hij zijn handen bij de handwassing met een lach plotseling ophief. Maar ze bleven trouw de mis dienen, vaak voor vele jaren. Dat hij zo geliefd was, bleek - naast het kerkbezoek op zondagen en op kerkelijke feestdagen - ook uit het feit dat zijn 12,5 en 25 jarig priesterjubileum groots werd gevierd.
Net voor het samengaan van Mierlo en Geldrop in de nieuwe gemeente Geldrop-Mierlo op 1 januari 2004, werd de pastoor verrast met het ere-burgerschap van Mierlo. Hij werd de laatste ere-burger van de zelfstandige gemeente Mierlo. Een blijk van waardering waar hij bijzonder trots op was.
Jacques Kloeg was altijd in voor een grapje als de situatie daarnaar was. Dit bleek onder andere uit de aankondiging die hij eens aan het einde van een zondagse mis deed. Hij kondigde aan dat hij tot zijn spijt Mierlo ging verlaten. Hij was door de Paus met onmiddellijke ingang benoemd tot hulp-bisschop van 's-Hertogenbosch met het recht tot opvolging. Na de ontzetting die deze melding onder het kerkvolk met zich meebracht, waren er verschillende parochianen die hem op de pastorie kwamen feliciteren. Hij wees ze daar (zeker onder het genot van een kopje koffie) op de kalender die prominent 1 april aanwees. Iedereen weer blij, de pastoor met zijn geslaagde grap en de parochie met het feit dat hij bleef.
Ook naar zijn jaarlijkse preek op rijm in het weekend van St. Nicolaas en zijn 'terugblik op het afgelopen jaar' op nieuwsjaarsdag werd met grote belangstelling uitgekeken. Het paaseieren zoeken in de pastorietuin op paaszondag na de gezinsviering was een jaarlijks terugkerende happening. Zijn wekelijkse stukje in Rond de Toren heeft er zeker toe bijgedragen dat dit blad zo goed gelezen werd in Mierlo. Legendarisch zijn ook de gesprekjes die hij met de communicanten en vormelingen hield in de vieringen. Meerdere kinderen hebben zo een gulden of euro verdiend met het antwoord op een 'moeilijke' vraag.

In Mierlo stond de pastoor een kerk voor waar de mensen graag kwamen. Gelovigen en minder gelovigen. Hij heeft ooit eens gezegd dat wanneer mensen die normaal niet in de kerk komen toch worden binnen gehaald, de kans op het overslaan van de vonk veel groter is dan wanneer ze buiten gehouden worden. Of het nu de carnavalsmis was, de uitwisseling van de nieuwjaarswensen na de mis op 1 januari, de jaarlijkse zegening van de brommers van de oldtimer club, de vieringen met de plaatselijke gildes en de jaarlijkse H.Lucia viering met de harmonie, het kerstconcert van Mierlo Vocaal of een klassiek concert, het kon in de kerk en als het even mogelijk was werkte hij vol enthousiasme mee. Historisch is de Kerst- en nieuwjaarskaart voor het jaar 2000. Hiervoor liet hij 2000 kaarsjes in de kerk plaatsen om zo een foto te maken. En zelf had hij daar het grootste plezier in. In de column van Corrie de Leeuw in het Eindhovens Dagblad van 18 oktober 2018 wordt op een mooie manier geschetst hoe zijn instelling kan worden ervaren.

Mierlo als opleidingsplaats

In de periode dat Jacques pastoor in Mierlo was, heeft hij veel ruimte geboden aan aankomende diakens en priesters. Hij was nauw betrokken bij de opleiding van John van de Laar en Stuart Allen die beiden in de H.Luciaparochie stage gelopen hebben en van daaruit priester gewijd zijn. John is daarna pastoor van Mierlo-Hout geworden en Stuart van Maarheeze. Ook heeft pastoor Kloeg bijgedragen aan de eerste Heilige missen van deze nieuwe priesters maar ook van anderen zoals Jan Joris Rietveld (1989) en Christiaan van der Heijden (1996). Diakens waren er ook zoals Jan van Groezen, Henri van Leuken en Johan Wolbrink. Voor Jacques was het altijd zoeken naar een evenwicht tussen de manier van opleiden vanuit het bisdom en zijn eigen opvattingen over het priesterschap en het dienen van God en de mensen. Deze zoektocht heeft zeker bijgedragen aan de vorming van de diakens en priesters.

Einde aan een zelfstandig Mierlo

Niet alleen aan de zelfstandigheid van de gemeente Mierlo kwam een einde in de periode dat Jacques Kloeg pastoor was, maar ook aan de zelfstandigheid van de parochie. Al vele jaren is het bisdom bezig om de structuur van de dekenaten en parochies te herzien en tot grotere verbanden te komen. Het is het streven van Jacques geweest om samen met zijn bestuur te blijven ijveren voor een zelfstandige Heilige Lucia parochie. Hij zag weinig noodzaak om samen te gaan, de parochie was goed gezond, zowel in liturgisch, pastoraal als diakonaal opzicht en ook de financiën gaven er niet direct aanleiding toe. Toch heeft de bisschop besloten dat Mierlo samen met Geldrop, Heeze, Sterksel en Leende een nieuwe parochie moest gaan vormen. Per 1 januari 2015 is de geloofsgemeenschap Heilige Lucia opgegaan in de Nicasiusparochie. Jacques bleef pastoor in deze nieuwe parochie met als standplaats Mierlo. Zoals van hem te verwachten was, werkte hij loyaal mee maar bleef hij zich primair richten op zijn Mierlo.

Uit een interview ter gelegenheid van zijn 25-jarig priesterschap

Volgens pastoor Kloeg is het de taak van een pastoor om de eenheid in een parochie te waarborgen. "Soms zijn vrijwilligers in werkgroepen enorm enthousiast en komen ze met allerlei proefballonnen waarvan je al weet dat ze niet werken. Toch zal ik dat niet gauw laten blijken. We moeten er samen uitkomen, in plaats van dat de pastoor zijn zin krijgt.” Niet voor niets huldigt pastoor Kloeg de slogan ‘ Beter het minder perfecte in eenheid, dan het perfecte in disharmonie’.

"Ik heb veel waardering voor al die vrijwilligers – zo’n vierhonderd, inclusief de koorleden – die zich inzetten voor zowel het Godshuis als de parochie”, vertelt hij. "Voor wie één wil zijn met de mensen om zich heen, is communicatie en gedeelde ervaring onontbeerlijk. Een parochie is zo’n gemeenschap.”

"Als pastoor ben ik nauw betrokken bij het lief en leed van de parochianen. Gelukkig kennen we veel vreugdevolle momenten. Het contact met jongeren en de individuele gesprekken met mensen ervaar ik als zeer plezierig. Maar ook de sanering van het kerkhof en de restauratie hebben me veel voldoening gegeven. Bij het ophouden van het bestaan van een zelfstandig Mierlo werd ik benoemd tot ereburger. Dat was een volslagen verrassing voor me, waar ik bijzonder trots op ben. Maar er zijn ook minder plezierige gebeurtenissen, zoals uitvaarten van jonge mensen en kinderen. Dan voel ik me zeer verbonden met de nabestaanden.”

Rietje van de Mortel-Lammers

Als Jacques Kloeg genoemd wordt, mag Rietje niet ontbreken. Zolang hij in Mierlo is geweest heeft Rietje hem terzijde gestaan. Zowel in de huishouding, maar ook als lector, administratief medewerker en parochie-assistent. Rietje heeft in belangrijke mate bijgedragen aan het succes dat Jacques in Mierlo had, zij was vaak het klankbord dat hij nodig had, maar ook de beschermengel als hij weer eens te overmoedig was.

Al spreek ik met de tongen van engelen en mensen: als ik de liefde niet heb, ben ik een galmend bekken of een schelle cimbaal.
Al heb ik de gave der profetie, al ken ik alle geheimen en alle wetenschap, al heb ik het volmaakte geloof dat bergen verzet: als ik de liefde niet heb, ben ik niets.
Al deel ik heel mijn bezit uit, al geef ik mijn lichaam prijs aan de vuurdood: als ik de liefde niet heb, baat het mij niets.
De liefde is lankmoedig en goedertieren; de liefde is niet afgunstig, zij praalt niet, zij beeldt zich niets in.
Zij geeft niet om de schone schijn, zij zoekt zichzelf niet, zij laat zich niet kwaad maken en rekent het kwade niet aan.
Zij verheugt zich niet over onrecht, maar vindt haar vreugde in de waarheid.
Alles verdraagt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles duldt zij. De liefde vergaat nimmer.
De gave der profetie zal verdwijnen, tongen zullen verstommen, de kennis zal een einde nemen.
Want ons kennen is stukwerk en stukwerk ons profeteren.
Maar wanneer het volmaakte komt, heeft het onvolmaakte afgedaan.
Toen ik een kind was, sprak ik als een kind, voelde ik als een kind, dacht ik als een kind; nu ik man geworden ben, heb ik het kinderlijke afgelegd.
Thans zien wij in een spiegel, onduidelijk, maar dan van aangezicht tot aangezicht.
Thans ken ik slechts ten dele, maar dan zal ik ten volle kennen zoals ik zelf gekend ben.
Nu echter blijven geloof, hoop en liefde, de grote drie; maar de liefde is de grootste. ( 1-Korintiërs-13)

Pastoor voor God en de mensen

In de Mierlose krant verscheen na het overlijden van Pastoor Kloeg een artikel met deze titel. U kunt dat artikel hier nalezen. Ook treft u daar het gedachtenisprentje aan.

Pastoor Kloeg hield niet van poespas, een viering in de kerk diende de liturgie en hoefde niet langer te duren dan nodig was. Hij waardeerde de opluistering die de koren aan de vieringen gaven. Daarbij genoot hij zowel van het dameskoor als het mannenkoor, maar ook van Joko en het Mierloos kinderkoor. We kunnen niet beter afsluiten dan met de wens die hij vrijwel standaard aan het einde van de zondagse missen uitsprak: "Ik wens u een in alle opzichten zonnige zondag toe en laten we proberen er voor elkaar iets goeds van te maken."

U kunt andere krantenartikelen vinden bij Mierlo in de krant